ကိုဗစ်ကြောင့် ထိခိုက်မှုများရှိလာခဲ့တဲ့ စီးပွားကဏ္ဍများ

အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် ၁၀ နိုင်ငံအားလုံးတွင် Coronavirus ကူးစက်မှုပေါင်း ၂၀၀,၀၀၀ ကျော်ရှိပြီး သေဆုံးသူ ၆၀၀၀ ကျော်ရှိသည်။ ကိုဗစ်ကြောင့် စက်မှုကုန်ထုတ်လုပ်ငန်းများနှင့် အခြားစီးပွားရေး လုပ်ငန်းများ

အာရှဖွံ့ဖြိုးရေးဘဏ် (ADB) က ခန့်မှန်းထားသည်မှာ အရှေ့တောင်အာရှ စီးပွားတိုးတက်ကြီးထွားမှုသည် ၂၀၁၉ ခုနှစ်တွင် ရရှိခဲ့သော ၄.၄ ရာခိုင်နှုန်းမှ အရှိန်ကျဆင်းသွားမည်ဖြစ်ပြီး ယခုနှစ်တွင် ၁% သို့ကျဆင်းသွားလိမ့်မည်။ ထို့နောက် ၂၀၂၁ တွင် ၄.၇ ရာခိုင်နှုန်းသို့ ပြန်လည်မြင့်တက်မည်။

“ ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာကူးစက်ရောဂါဖြစ်ပေါ်မှုနှင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာနှင့်ဒေသတွင် းစီးပွားရေးအတွက်အလားအလာတို့မှာ အလွန်အမင်း မသေချာမရေရာ ဖြစ်နေတယ်။ စီးပွားရေးတိုးတက်မှုနှုန်း နိမ့်ကျနေမယ်။

ပြန်လည် ထူထောင်ရေးဟာ လက်ရှိခန့်မှန်းထားသည်ထက် နှေးကွေးသွားနိုင်သည်” ဟု ADB ၏ စီးပွားရေးပညာရှင်ချုပ် Yasuyuki Sawada မှပြောကြားခဲ့သည်။

အာဆီယံအဖွဲ့ဝင် မြန်မာနိုင်ငံသည် COVID-19 ဖြစ်ပွားမှု နည်းပါးသော်လည်း လူမှုရေးနှင့် စီးပွားရေးဆိုင်ရာဆိုးကျိုးမျာ းပြင်းထန်နိုင်သည်ဟု အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (IMF )က မှတ်ချက်ချသည်။

'COVID-19 ကူးစက်ရောဂါသည် စီးပွားရေး၏ အဓိကတိုးတက်မှုနှုန်းကို ထိခိုက်ခဲ့သည်ဟု ၎င်း၏ အစီရင်ခံစာတွင် ဖော်ပြသည်။ ပို့ကုန်၊ ငွေလွှဲနှင့် ခရီးသွား ဧည့်သည်များ သိသိသာသာကျဆင်းသွားကြောင်းတွေ့ရသည်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပင် ဗိုင်းရပ်စ်နှိမ်နင်းရေးကို တင်းကျပ်သောအစီအမံများအောက်တွင် ပြည်တွင်းစီးပွားရေးလုပ်ဆောင်မှုများ ကန့်သတ်ထားခြင်း ခံရသည်။

Source: IMF, World Economic Outlook database

မြန်မာနိုင်ငံ ကုန်သွယ်မှုမြှင့်တင်ရေးအဖွဲ့ (MTPO) ၏ မကြာသေးမီက ထုတ်ပြန်သည့်အစီရင်ခံစာအရ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားလုပ်ငန်းသည် အဆိုးရွားဆုံးထိခိုက်ခဲ့ပြီးနောက် အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းက နောက်မှလိုက်သည် ။ ရော်ဘာတင်ပို့မှုနှင့် ကုန်ထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍ တို့မှာတွင်လည်း အနည်းနှင့်အများ ထိခိုက်မှု ရှိနေသည်။ ပြည်တွင်းရှိမီဒီယာများက ကူးစက်ရောဂါကြောင့် တိုင်းပြည်အတွင်းရှိ ကုမ္ပဏီအားလုံး၏ သုံးပုံတစ်ပုံနီးပါးသည်ခေတ္တရပ်နားထားကြောင်း၊ သုံးပုံနှစ်ပုံတို့မှာ ဆက်လက်ရပ်တည်နိုင်ရန် ရုန်းကန်နေကြကြောင်း ဖော်ပြခဲ့သည်။

ခရီးသွားလုပ်ငန်း

မတ်လတွင် မြန်မာနိုင်ငံ ဟိုတယ်နှင့်ခရီးသွားလာရေး ၀ န်ကြီးဌာန ဒုတိယ၀န်ကြီး ဦးတင်လတ်ကပြည်တွင်းသတင်းမီဒီယာများသို့ ပြောကြားရာတွင် Coronavirus အကျပ်အတည်းကာလအတွင်း မြန်မာနိုင်ငံသို့ခရီးသွားဧည့်သည်များ ယခုနှစ် ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းကျဆင်းမည်ဟု မျှော်လင့်ကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။

ရန်ကုန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်က ဇူလိုင်လ ၁၅ ရက်၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ်၌ ထုတ်ပြန်ကြေညာခဲ့ရာတွင် မြန်မာနိုင်ငံ၏ အဓိကလေကြောင်းခရီးသွားလာမှု ဝင်ထွက်ပေါက်ဖြစ်သော ရန်ကုန်အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ်သည် ၂၀၂၀ ခုနှစ်၏ ပထမ ၆ လတာ ကာလ (ဇန်နဝါရီလ မှ ဇွန်လ) အတွင်း ပြည်တွင်းပြည်ပခရီးသည် အရေအတွက် ၁.၅ သန်းကို လက်ခံဝန်ဆောင်မှုပေးခဲ့ပြီး ယခင်နှစ်ကာလတူတွင် လက်ခံ ဝန်ဆောင်မှုပေးခဲ့သော ခရီးသည်ပမာဏနှင့် နှိုင်းယှဉ်ပါက ၅၂ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းခဲ့သည်ဟု ဖော်ပြထားသည်။

မြန်မာနိုင်ငံသို့ လာရောက်သည့် ခရီးသွားဧည့်သည်များတွင် တရုတ်ခရီးသွား ဧည့်သည်များသည် ၂၅ ရာခိုင်နှုန်း ရှိသည်။ "တရုတ်လူမျိုးတွေက ခရီးသွားတာကို ရပ်တန့်လိုက်တာမို့ ကျွန်တော်တို့ ၂၅ ရာခိုင်နှုန်းဆုံးရှုံးသွားတယ်။ အနောက်နိုင်ငံများ၊ ဂျပန်နှင့်ကိုရီးယားနိုင်ငံများမှ ခရီးသွားများသည်လည်း သူတို့ရဲ့ခရီးစဉ်များကို ဖျက်သိမ်းလိုက်သောကြောင့် ယခုနှစ် ခရီးသွားဧည့်သည် ၂၀ မှ ၅၀ ရာခိုင်နှုန်းအထိ ကျဆင်းသွားလိမ့်မယ်"ဟု ၀ န်ကြီးက ပြောကြားသည်။

မတ်လနှောင်းပိုင်း မှစ၍ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာ စီးပွားဖြစ်လေယာဉ်ခရီးစဉ်များကို ဆိုင်းငံ့ထားခဲ့ပြီး ဩဂုတ်လကုန်အထိ ပိတ်ပင်ထားမည်ဖြစ်ကြောင်း အသိပေးကြေညာထားသည်။ ဤအချက်သည် မြန်မာနိုင်ငံရှိခရီးသွားလုပ်ငန်းတွင် လုပ်ကိုင်နေသူများအား ကြီးမားသောစိုးရိမ်ပူပန်မှု ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။

ပြည်တွင်းခရီးသွားလုပ်ငန်းကို ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်နိုင်ခဲ့သော်လည်း ပြည်တွင်းခရီးသွားကုမ္ပဏီများမှာ ရုန်းကန်နေရဆဲဖြစ်ပြီး အောက်တိုဘာလအထိ အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာခရီးသည်တင်လေယာဉ်များကို ခွင့်မပြုပါက ပြည်တွင်းခရီးသွားကုမ္ပဏီများ အများအပြားတို့ လုပ်ငန်းများရပ်ဆိုင်းရဖွယ်ရှိကြောင်းပြည်ထောင်စုမြန်မာနိုင်ငံခရီးသွားလုပ်ငန်းအသင်းဥက္ကဋ္ဌ ဦးနောင်နောင်ဟန်က ပြောကြားသည်။

“ COVID-19 ပပျောက်တဲ့အထိ ကျွန်တော်တို့ မစောင့်နိုင်တော့ဘူး။ COVID-19 မရှိတော့တဲ့ အချိန်မှာ ကမ္ဘာလှည့်ခရီးသွားလုပ်ငန်းရှင်များမှာ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများ ရှိတော့မှာ မဟုတ်ဘူး” ဟု သူကသတိပေးပြောကြားခဲ့သည်။ ဇူလိုင်လ ၂၂ ရက်နေ့တွင် ဟိုတယ်နှင့်ခရီးသွားလာရေးလုပ်ငန်း ၀န်ကြီးဌာနသည် ပြည်တွင်းခရီးသွားလုပ်ငန်း တိုးမြှင့်ရေး အစီအစဉ်များကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး၊ ခရီးသွားလုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူများအတွက် အခွန်သက်သာခွင့်နှင့်အခြားသက်သာခွင့်များပေးခြင်း၊ ခရီးသွားလာရေးနေရာများအား လူချင်းခပ်ခွာခွာ နေစေသည့် လမ်းညွှန်ချက်များကို ထုတ်ပြန်ပေးပြီး တဖြည်းဖြည်းချင်း ဖွင့်လှစ်စေခဲ့သည်။

ပို့ကုန်များ

MTPO ၏ ညွှန်ကြားရေးမှူးချုပ် နော်မူတာကပေါက မြန်မာနိုင်ငံ၏ ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးကဏ္ဍသည် ကိုဗစ်ရောဂါ၏ အကျိုးဆက်ကြောင့် ထိခိုက်မှုရှိကြောင်း ပြောကြားခဲ့သည်။ မီဒီယာများ၏ တင်ပြမှူများအရ မြန်မာနိုင်ငံသည် နှစ်စဉ်ရာဘာတန်ချိန် ၂၀၀,၀၀၀ ခန့် ထုတ်လုပ်သည်။ ပြည်တွင်း သုံးစွဲမှု ၈ ရာနှုန်းသာ ရှိပြီး ၉၀ ရာနှုန်းကို မလေးရှား၊ စင်ကာပူနှင့်အင်ဒိုနီးရှား စသည့်နိုင်ငံများသို့တင်ပို့သည်။

MTPO အစီရင်ခံစာအရ ရာဘာတင်ပို့မှုကဏ္ဍ သိသိသာသာထိခိုက်ခဲ့ပြီး အသေးစားရော်ဘာကုမ္ပဏီများလည်း ထိခိုက်ခံခဲ့ရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံကုန်သွယ်ရေး ၀ န်ကြီးဌာန လက်ထောက်အမြဲတမ်းအတွင်းရေးမှူး ဦး ခင်မောင်လွင်က ရော်ဘာတင်ပို့မှုမှ ရရှိသောဝင်ငွေမှာ ၇ လအတွင်း အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၂၃ သန်း ကျဆင်းခဲ့ပြီးယမန်နှစ်အလားတူပမာဏနှင့်နှိုင်းယှဉ်လျှင်တန်ချိန် ၁၈၀၀၀ ကျော် ကျဆင်းခဲ့သည်ဟု ဆိုသည်။

ထို့အပြင် ပင်လယ်စာထုတ်လုပ်မှုကဏ္ဍသည်လည်း ကိုဗစ်ကြောင့် ထိခိုက်မှုကို ခံစားနေရသည်။ ကိုဗစ် မဖြစ်ပွားမီက မြန်မာနိုင်ငံငါးလုပ်ငန်းအဖွဲ့ချုပ်သည် ၂၀၂၀ ခုနှစ်တွင် အမေရိကန်ဒေါ်လာ ၁ ဘီလီယံတင်ပို့ရန်ခန့်မှန်းထားသည်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်ထက် ၄၀ ရာခိုင်နှုန်း ပိုများသော လျာထားခန့်မှန်းချက် ဖြစ်သည်။ ယခုအခါ ခန့်မှန်းခြေအားဖြင့် အမေရိကန်ဒေါ်လာသန်း ၃၅၀ တင်ပို့နိုင်ရန်သာ လျာထားသည်အထိ လျော့ကျသွားသည်။

မြန်မာ့ငါးလုပ်ငန်းအဖွဲ့ချုပ်မှဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးနှင်းဦးက“ အခုအချိန်မှာ ၀ ယ်သူနိုင်ငံတွေဆီက ဘာအမှာစာမှ မရှိဘဲ ပို့ကုန်သုည ဖြစ်တဲ့အချိန် ရောက်လာပြီ” ဟု ပြောကြားခဲ့သည်။ မြန်မာနိုင်ငံ၏ရေထွက်ကုန်တင်ပို့မှုသည်အဓိကအားဖြင့်တရုတ်၊ အမေရိကန်၊ ဂျပန်နှင့်ဥရောပနိုင်ငံများပေါ်တွင် မူတည်သည်။ ကံမကောင်းစွာဖြင့်၊ coronavirus အသစ်ပြန့်ပွားမှုကိုထိန်းချုပ်ရန်ဖေဖော်ဝါရီလ မှစတင်၍ တင်ပို့မှုအားလုံးနီးပါးရပ်တန့်သွားသဖြင့်အဓိက ၀ ယ်သူများသည်သူတို့၏အမိန့်များကိုရပ်ဆိုင်းလိုက်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံရှိခန့်မှန်းခြေလူတစ်သန်းသည်ရေလုပ်ငန်းတွင်အလုပ်ပြုတ်နိုင်ကြောင်းအစီရင်ခံခဲ့သည်။

ဖေဖော်ဝါရီလမှ စ၍ ပြည်ပတင်ပို့မှုများ အားလုံးနီးပါး ရပ်ဆိုင်းသွားခဲ့သည်။ အဓိက ဝယ်ယူသူတို့ထံမှ အမှာစာများလည်း ရပ်နေသည်။ ငါးလုပ်ငန်းကဏ္ဍမှာ အလုပ်အကိုင် တစ်သန်းဝန်းကျင် အလုပ်ဆုံးရှုံးမည်ဟု ခန်ံမှန်းထားသည်။

By Myanmar Industrial Guide